Claas Relotius: Cú lừa chấn động làng báo chí quốc tế

Relotius, 33 tuổi, đã làm giả nội dung bài viết của mình và thậm chí đã tạo ra những nhân vật không có thật, đánh lừa độc giả và cả đồng nghiệp. Hành động của ông này đã bị bóc trần thông qua rất nhiều nguồn tin mật cũng như quá trình nghiên cứu điều tra nội dung, và trước những bằng chứng không thể chối cãi, Claas Relotius đã phải thú nhận.

Nhà báo và biên tập viên Claas Relotius đã thừa nhận hành vi sai trái của mình.

Mối nghi ngờ đối với Relotius đã xuất hiện lần đầu tiên vào tháng 11/2018, khi một bài viết mang tên “Hunter’s border” (tạm dịch: Biên giới của những kẻ săn mồi) về một nhóm có vũ trang người Mỹ tham gia tuần tra khu vực biên giới giữa Mexico và Mỹ, được đăng tải.

Khi đó, Juan Moreno, đồng tác giả của bài viết cùng với Relotius, đã bày tỏ sự nghi ngờ đối với đồng nghiệp của mình. Mối quan ngại này cũng được ông nhiều lần đề cập đến ở tòa soạn, và sau đó ông đã quyết định tìm hiểu thông tin mà Relotius đã cho đăng tải nhân một chuyến công tác tới Mỹ, đồng thời cũng thực hiện những bước cần thiết để bảo vệ chính mình.

Mặc dù ban đầu phủ nhận mọi cáo buộc, cuối tuần qua Relotius đã buộc phải khai nhận. Được biết, ông ta đã bịa đặt toàn bộ nội dung không chỉ của bài viết “Hunter’s border” mà cả nhiều bài viết khác.

Relotius thừa nhận rằng hành động của ông ta được thực hiện một cách cố ý, có phương thức rõ ràng và có mục đích xấu. Ông ta đã thêm vào những nhận vật mà ông ta chưa từng gặp hoặc nói chuyện trong bài viết của mình, viết ra những câu chuyện của họ hoặc dẫn lời họ. Relotius cho biết những mô tả của ông về những nhân vật này dựa trên các kênh thông tin đại chúng khác nhau. Có nghĩa là, ông ta đã tạo ra những mẫu nhân vật "ảo", dựa trên những người có thật, và bịa đặt những câu chuyện và lời nói theo ý mình.

Relotius làm việc cho tạp chí Der Spiegel từ năm 2011 tới nay, bắt đầu nghề báo với tư cách là một cây viết tự do nhưng trong vòng một năm rưỡi qua đã trở thanh biên tập viên. Đã có khoảng 60 bài viết của ông ta được đăng tải trên Der Spiegel và Spiegel Online. Relotius thú nhận rằng, trong số này có ít nhất 14 bài viết đã bị xuyên tạc một phần nhưng Der Spiegel tin rằng con số thực sự có thể còn cao hơn thế. Điều đáng nói là trong số những bài viết được thêu dệt có cả những bài đã giành giải thưởng báo chí trước đây.

Theo Der Spiegel, không chỉ có họ mà nhiều khả năng các báo và tạp chí khác cũng bị ảnh hưởng. Relotius cũng làm việc cho các hãng thông tấn khác ở Đức và các nước khác. Khi còn là nhà báo tự do, bài viết của ông ta đã được đăng trên các báo và tạp chí uy tín khác của Đức như Cicero, Die Welt, The Financial Times Deutschland v.v…

Vào thời điểm hiện tại, các bài viết của Relotius hiện vẫn đang được bảo lưu trên các ấn phẩm của Der Spiegel, tuy nhiên tòa soạn cũng đã đăng một dòng thông báo về sự việc này và cho đến khi những hành động của Relotius được làm rõ, nhiều khả năng chúng sẽ bị gỡ xuống.

Trước mắt, Der Spiegel sẽ thành lập một ủy ban gồm nhiều nhà báo có kinh nghiệm ở trong và ngoài nội bộ tòa soạn để điều tra vụ việc. Tạp chí này sẽ cung cấp công khai những phát hiện mới nhất của mình và đưa ra những lời khuyên nhằm giúp độc giả đánh giá tính xác thực của nội dung các bài viết.