Lý do Iran bắt giữ tàu chở dầu Anh là gì?

Theo ông Allahmorad Afifipour, giám đốc cơ quan phụ trách cảng biển của tỉnh Hormozgan ở phía nam Iran, vào tối ngày 19/7 tàu chở dầu mang tên Stena Impero của Anh đã bị lực lượng IRGC bắt giữ. Được biết, Iran đã can thiệp do tàu chở dầu “có liên quan đến một vụ tai nạn với một tàu đánh cá Iran” và đã không đáp lại “tín hiệu kêu cứu” từ tàu Iran.

Tàu tuần duyên của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran mới đây đã bắt giữ tàu chở dầu của Anh.

Vị quan chức Iran nói thêm, tàu Stena Impero đã được đưa đến thành phố cảng Bandar Abbas và “toàn bộ 23 thành viên thủy thủ đoàn sẽ ở lại tàu cho đến khi cuộc điều tra kết thúc”.

Trước đó, IRGC cho biết tàu chở dầu Anh bị bắt giữ “do đã không tuân thủ luật pháp hàng hải quốc tế”. Một số nguồn tin trong quân đội Iran cho biết tàu đã cố tình “tắt hệ thống định vị” và bỏ qua nhiều tín hiệu cảnh báo từ phía Iran trước khi bị bắt giữ. Một kênh truyền hình Iran cũng nói thêm rằng dầu từ tàu Anh đã rò rỉ xuống vịnh Ba Tư.

Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt đã chỉ trích hành động của Iran là “không thể chấp nhận được” và cam kết sẽ có biện pháp đáp trả “mạnh mẽ”. Mỹ cũng lên án việc Iran bắt giữ tàu chở dầu Anh và  đã yêu cầu chính quyền Tehran trả tự do cho tàu và thủy thủ đoàn “ngay lập tức”.

Tàu chở dầu Stena Impero hiện thuộc sở hữu của công ty vận tải Stena Bulk của Thụy Điển. Trong số thành viên thủy thủ đoàn của tàu có 18 người mang quốc tịch Ấn Độ, những người còn lại đến từ Nga, Latvia và Philippines. Công ty Stena Bulk khẳng định tàu chở dầu của họ “tuân thủ chặt chẽ mọi nguyên tắc hàng hải quốc tế” và không nhận được báo cáo nào cho thấy người của họ đã bị thương khi bị Iran bắt giữ.

Trước đó, một tàu khác có tên là Mesdar thuộc sở hữu của một công ty Anh cũng đã bị quân đội Iran khám xét khi tàu đi qua eo biển Hormuz, tuy nhiên tàu này đã được trả tự do và tiếp tục hành trình của mình. Chính quyền Tehran không xác nhận ra lệnh cho quân đội chặn tàu Mesdar trên biển.

Căng thẳng giữa Iran và các nước NATO đã leo thang trong những tháng gần đây, khi Mỹ cáo buộc Iran tấn công tàu chở dầu nước ngoài ngoài khơi vịnh Oman vào tháng 5 và tháng 6 vừa qua, điều mà Tehran một mực phủ nhận.

Vào ngày 4/7, lực lượng lính thủy đánh bộ Anh và cảnh sát biển Gibraltar đã bắt giữ tàu chở dầu Grace 1 của Iran với lý do tàu này có thể đã đang vận chuyển dầu thô tới Syria và vi phạm lệnh trừng phạt của EU. Tehran đã lên án hành động bắt giữ tàu này “giống như cướp biển” và phủ nhận tàu này đang hướng đến Syria khi đó.