Vị thế mới của Việt Nam trong mối quan hệ song phương Việt – Hàn

Tại buổi làm việc, KOTRA chia sẻ về vị thế của Việt Nam và mối quan hệ Việt – Hàn trong bức tranh kinh tế toàn cầu hiện tại.

Đại diện VCCI và doanh nghiệp Việt Nam làm việc với KOTRA, Hàn Quốc.

Những chuyển biến quan trọng trong thời gian qua

KOTRA hiện là cơ quan thi hành chính sách quốc gia của Tổng thống Hàn Quốc. Ngày 8/5 vừa qua, bộ phận chuyên trách Khối các nước phía Nam trực thuộc KOTRA đã được thành lập. Vai trò của bộ phận này là hướng dẫn cho các doanh nghiệp muốn đầu tư vào đây, vì nhu cầu trong khu vực này đang gia tăng. Khối các nước phía Nam Hàn Quốc bao gồm 10 nước ASEAN và Ấn Độ. Từ ngày 8/5 đến nay đã có hơn 300 yêu cầu gửi đến, trong đó 115 yêu cầu liên quan đến Việt Nam. Việc KOTRA phải mở một bộ phận chuyên trách cho Khối các nước phía Nam và tỉ lệ yêu cầu đầu tư vào Việt Nam chiếm gần 40% trong khu vực này, đã chứng tỏ vị thế và tiềm lực của Việt Nam đối với Hàn Quốc.

Mối quan hệ Việt - Hàn đã tồn tại 27 năm. Hàn Quốc hiện là nhà đầu tư số một ở Việt Nam, với tổng số vốn đầu tư lên tới 65 tỉ USD. Ở chiều ngược lại, Việt Nam cũng là đối tác thương mại lớn thứ tư của Hàn Quốc, với giá trị thương mại năm 2018 lên đến 63 tỉ USD.

Trong chuyến thăm của Tổng Thống Hàn năm 2017, hai nước đã cam kết nâng giá trị kim ngạch thương mại lên đến 100 tỉ USD vào năm 2020. Và mới đây, thỏa thuận cụ thể hóa điều này đã được ký tại Hàn Quốc, trong chuyến thăm của chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân vào tháng 12/2018.

Thêm một chuyển biến tích cực nữa, đại diện khu vực phía Nam của KOTRA trước đây đặt ở Singapore, nhưng từ tháng 8/2018 đã chuyển về Hà Nội. Về sự thay đổi này, ông Lee Jong Gun – Chánh văn phòng của KOTRA khẳng định: “Lý do đầu tiên nằm ở vai trò của Việt Nam đối với Hàn Quốc, khi thương mại giữa hai quốc gia ngày một gia tăng. Lý do thứ hai nằm ở việc các doanh nghiệp Hàn Quốc đều kỳ vọng sẽ xuất hiện ở các quốc gia Đông Nam Á thông qua Việt Nam. Ngoài ra, còn một lý do nữa liên quan đến nội lực của Việt Nam, khi rất nhiều doanh nghiệp Việt Nam thành công nhưng không phải do hỗ trợ của chính phủ mà do tiềm lực của chính mình, kết hợp với người dân Việt Nam thông minh, khéo léo, đây là những thế mạnh rất lớn cho đầu tư”.

Ông Bok Duggyo – Phó ban đại diện của KOTRA tại khu vực Đông Nam Á và Ấn Độ cũng bổ sung thêm: “Khi đặt địa điểm ở Singapore, chiến lược của chúng tôi là chiếm lĩnh thị trường và bán hàng. Giờ chúng tôi đã thay đổi chiến lược, chúng tôi muốn đồng hành cùng doanh nghiệp, nhất là với chiến lược Nam tiến hiện tại của Hàn Quốc”.

Đại biểu Việt Nam chụp ảnh lưu niệm tại trụ sở KOTRA ở Seoul, Hàn Quốc.

Chiến lược Nam tiến của chính phủ Hàn Quốc

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung khiến đa số các công ty đa quốc gia phải tìm kiếm thị trường mới. Không chỉ Hàn Quốc, mà cả Nhật Bản, Đài Loan, cũng đang “Nam tiến” – chuyển dịch dần đầu tư xuống khu vực Đông Nam Á. Trong đó Việt Nam - với nguồn nhân lực 100 triệu dân và vị trí địa lý cận kề là lựa chọn hàng đầu. KOTRA cũng không ngại chia sẻ về chiến lược “Nam tiến” của Hàn Quốc, nhưng quan ngại về chi phí nhân công của Việt Nam đang ngày một tăng cao. Từ một quốc gia hấp dẫn giới đầu tư, Việt Nam có thể suy giảm lợi thế cạnh tranh với các quốc gia khác, nhất là khi 3 quốc gia trong khu vực Đông Nam Á là Lào, Campuchia và Myanmar đang áp dụng nhiều chính sách thu hút đầu tư và có lợi thế nhân công giá rẻ.

Về quan điểm này, ông Phạm Đình Vũ – Chánh văn phòng của VCCI chia sẻ: “Sự suy giảm đầu tư chủ yếu đến từ việc nhân lực của Việt Nam chưa đủ để đáp ứng thị trường. Trong tương lai gần, chính phủ Việt Nam đang muốn nâng cao nguồn nhân lực, để cải thiện năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp Việt Nam”. Để làm được điều này, hai cơ quan xúc tiến thương mại sẽ cùng tổ chức Diễn đàn Phát triển nguồn nhân lực ở Quảng Nam trong thời gian tới, nhằm tìm ra những giải pháp phù hợp cho Việt Nam, để Việt Nam tiếp tục là điểm đến của đầu tư quốc tế, mà không giảm lợi thế với các quốc gia Đông Nam Á mới nổi lên trên thị trường.

Trong phiên trao đổi này, KOTRA cũng thẳng thắn chia sẻ những mong muốn của chính phủ Hàn Quốc trong việc được khuyến khích đầu tư tại miền Trung Việt Nam, do khu vực này vẫn còn rất nhiều dư địa để phát triển.

Ở một góc nhìn khác, ông Nguyễn Ngọc Thủy, Chủ tịch của Công ty cổ phần Tập đoàn Giáo dục Egroup – đại diện từ phía doanh nghiệp Việt Nam chia sẻ: “Trên tư cách người dân và doanh nghiệp Việt Nam, tôi không mong Việt Nam chỉ là nơi hấp dẫn đầu tư chỉ vì nhân công giá rẻ. Các doanh nghiệp Hàn Quốc nên nhìn nhận Việt Nam là một thị trường tiềm năng với 100 triệu dân và là cửa ngõ để đi ra khu vực. Hợp tác hai phía, nếu có sự thấu hiểu và là hợp tác song phương, sẽ nâng lên đủ tầm, đủ xa, tạo đà cho sự phát triển của doanh nghiệp hai nước”.

Vị đại diện này cũng chia sẻ nhiều kinh nghiệm của mình trong việc hợp tác với các doanh nghiệp Hàn Quốc, khi nhân công giá rẻ hoàn toàn không phải lý do tạo ra thành công, mà việc khai thác thị trường và tận dụng lợi thế song phương mới là yếu tố quyết định. Trung tâm tiếng Anh Apax mà Egroup đang khai thác, vốn chỉ chuyển giao chương trình từ tập đoàn Chungdahm Learning Hàn Quốc, hiện đã trở thành đối tác chiến lược và chung mục tiêu tiến sang thị trường Đông Nam Á và Đông Âu.

Đồng thuận với quan điểm này, cả KOTRA và VCCI đều đưa những cam kết về việc hỗ trợ thêm doanh nghiệp hai nước tiếp xúc và tìm hiểu nhau thông qua những cuộc hội thảo để tìm ra cách hợp tác tối ưu nhất, khai thác được thấu đáo tiềm năng của doanh nghiệp hai bên.

Cuối buổi tọa đàm, khi được hỏi về “Mục tiêu thương mại song phương giữa hai nước trong năm 2020 sẽ là 100 tỉ, nhưng hiện tại mới chỉ đạt 65 tỉ (năm 2018). Vậy giải pháp cho vấn đề này là gì?”, ông Lee Jong Gun đã trả lời: “Mục tiêu này đặt ra từ năm 2018, đây là con số thách thức. Nhưng theo quan điểm của tôi, hai nước sẽ cùng nỗ lực để đạt được kết quả cao nhất. Chính phủ hai nước vẫn đang thảo luận để đạt được mục tiêu sát nhất với những mục tiêu đã đề ra”.

Buổi trao đuổi kết thúc trong vui vẻ và đầm ấm, với những hi vọng về vị thế mới của Việt Nam, và cả những giải pháp cho tiến trình Nam tiến, khi phát triển n nhân lực là điều kiện tiên quyết dành cho Việt Nam, để Việt Nam giữ vững được ưu thế dẫn đầu trong khối các nước phía Nam Hàn Quốc, bao gồm cả ASEAN và Ấn Độ.