Iran và Mỹ mở cuộc đấu tranh mới trên mặt trận pháp lý để “xoa dịu” lòng dân?

Căng thẳng ở Trung Đông leo thang sau khi Mỹ không kích giết chết Chỉ huy Lực lượng tinh nhuệ Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) - Tướng Soleimani hôm 3/1. Cùng với việc tổ chức các hành động báo thù, Iran cũng đã lên kế hoạch kiện Tổng thống Mỹ Donald Trump về cuộc tấn công này.

Iran đã lên kế hoạch kiện Tổng thống Trump trong vụ việc sát hại Tướng Soleimani. Nguồn: Huanqiu.

Hãng thông tấn Fars dẫn lời Bộ trưởng Tư pháp Iran Ebrahim Raisi ngày 13/1 cho biết: “Những người phạm tội sẽ phải bị truy tố. Tổng thống Mỹ là một bị cáo quan trọng. Chúng tôi sẽ không để việc này trôi qua. Ông ấy phải bị kết tội ở cấp độ quốc tế”. Theo ông Raisi, Hội đồng Nhân quyền (một cơ quan thuộc Tòa án Tối cao Iran) và Bộ Ngoại giao chịu trách nhiệm giải quyết vấn đề này.

Bộ trưởng Tư pháp Iran cũng cho biết việc giết chết Tướng Soleimani đã vi phạm mọi luật lệ bởi “ông Soleimani là một biểu tượng của cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố và những người bị áp bức”, ông Raisi nhấn mạnh. Tuy nhiên, Bộ trưởng Tư pháp Iran không nêu cụ thể cơ quan quốc tế mà Iran sẽ gửi đơn kiện lên.

Bộ trưởng Tư pháp Iran khẳng định việc giết chết Tướng Soleimani đã vi phạm mọi luật lệ. Nguồn: Huanqiu.

Hiện nay, các học giả pháp lý ở Iran cũng phản đối mạnh mẽ hành động của Mỹ và cho rằng, Chính phủ Iran cần nhanh chóng xúc tiến các thủ tục khởi kiện Mỹ, nhân dân Iran không thể theo dõi các vụ việc khác nếu không có công lý cho “một tội ác khủng khiếp như vậy”.

Về phía Mỹ, khi Iran còn chưa kịp chuẩn bị các thủ tục có liên quan và vẫn chưa đưa ra cụ thể sẽ khởi kiện Mỹ ở cơ quan nào thì Mỹ đã có động thái “đi tắt đón đầu”. Mỹ được cho là đã “đạo diễn” việc 5 quốc gia liên quan trong vụ việc máy bay  Ukraine bị Iran “vô tình” bắn hạ hôm 8/1 tiến hành nhóm họp để thảo luận các biện pháp pháp lý, thậm chí khởi kiện Iran ra Tòa án quốc tế.

Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Vadym Prystaiko ngày 14/1 cho biết, sau khi tham vấn cấp cao với các nước liên quan trong vụ việc máy bay Ukraine, 5 nước liên quan nhất trí sẽ tiến hành một cuộc thảo luận ở London (Anh) vào ngày 16/1 để cùng nhau bàn về các biện pháp pháp lý buộc Iran phải chịu trách nhiệm. 5 quốc gia này bao gồm Canada, Thụy Điển, Afghanistan, Anh và Ukraine, hiện các nước này đã thành lập Tổ điều phối để cung cấp sự hỗ trợ liên quan.

5 quốc gia liên quan trong vụ máy bay Ukraine bị bắn hạ chuẩn bị nhóm họp về vấn đề này. Nguồn: Huanqiu.

Theo tiết lộ từ phía Canada, ý tưởng về việc tổ chức cuộc thảo luận ở London được đưa ra sau khi Anh và Mỹ tiến hành điện đàm trao đổi về tình hình Trung Đông và vụ việc máy bay Ukraine bị bắn hạ. Anh cũng đề nghị Mỹ cung cấp thêm các chứng cứ chính xác về vụ việc này và phía Mỹ đã chấp thuận. Mặc dù trong vụ việc vừa qua, chỉ có 3 hành khách quốc tịch Anh trên chuyến bay, nhưng Anh vẫn tham gia “nhiệt tình”, nguyên nhân của vấn đề này được cho là vì Iran đã bắt giữ Đại sứ Anh tại Tehran mà đã không thông báo cho Chính phủ Anh.