Hà Nội như “chảo lửa”: Bác sĩ chia sẻ dấu hiệu nhận biết sốc nhiệt
Ảnh minh họa. |
Những đối tượng có nguy cơ cao bị sốc nhiệt là người già, trẻ em, người mắc bệnh lý mạn tính như bệnh tim mạch, gan, ung thư…, những người lao động ngoài trời như công nhân, nông dân, vận động viên thể thao, bộ đội huấn luyện ngoài thao trường…
BS. Nguyễn Thị Nga - Khoa Hồi sức tích cực BV TWQĐ 108 cho biết, chỉ trong 2 tuần đầu tháng 6, khoa Hồi sức tích cực đã tiếp nhận 03 bệnh nhân vào với các triệu chứng: hôn mê sâu, sốt cao trên 40 độ C, trụy tim mạch, tổn thương chức năng gan, thận và rối loạn đông máu nặng.
Các bệnh nhân trên đều có đặc điểm chung là lao động nhiều giờ trong điều kiện nắng nóng, không nghỉ ngơi và bổ sung nước đầy đủ. Khi có biểu hiện choáng ngất và hôn mê, được đưa vào viện đã trong tình trạng sốc nhiệt nặng, tổn thương nhiều cơ quan nghiêm trọng.
Mặc dù đã được cấp cứu điều trị tích cực bằng hạ thân nhiệt, lọc máu liên tục…, tuy nhiên vẫn dẫn tới tử vong hoặc để lại các di chứng nặng nề về thần kinh, hôn mê kéo dài.
Dấu hiệu nhận biết
Những người lao động, hoạt động trong thời tiết nắng nóng, có thể có các triệu chứng ra mồ hôi nhiều, đau cơ, yếu cơ, chuột rút, chóng mặt, đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn, nôn hoặc ngất. Nếu có biểu hiện sốt cao > 39 - 40 độ C, da khô, nóng, rối loạn ý thức như mê sảng, co giật, hôn mê, là biểu hiện tiến triển đến sốc nhiệt. Đây là tình trạng đe dọa đến tính mạng, cần được xử trí tại chỗ ngay, đồng thời gọi ngay tới đơn vị cấp cứu để đưa đến các cơ sở y tế kịp thời.
Việc phát hiện và xử trí tại chỗ khi xảy ra say nắng hoặc sốc nhiệt là cực kỳ quan trọng vì thân nhiệt cao kéo dài sẽ dẫn đến nguy cơ tổn thương thần kinh và các cơ quan khác không hồi phục.
Cấp cứu tại chỗ
Nhanh chóng di chuyển nạn nhân ra khỏi khu vực nắng nóng vào nơi mát mẻ.
Đặt nạn nhân nằm xuống, cởi bớt quần áo.
Sử dụng nước lạnh hoặc khăn ướt phủ lên toàn bộ cơ thể đồng thời dùng quạt thồi vào để tăng cường hạ nhiệt.
Cho uống nước ngay nếu còn tỉnh và không nôn nhiều.
Gọi ngay xe cấp cứu để chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất
Trên đường vận chuyển
Mở điều hòa hoặc cửa sổ xe cứu thương.
Tiếp tục đắp khăn ướt và nước lạnh lên cơ thể.
Truyền dịch tĩnh mạch nếu có thể. Theo dõi sát nhiệt độ cơ thể.
Sốc nhiệt có thể gây biến chứng cho tất cả các cơ quan trừ tụy
Tim mạch: Nhịp nhanh xoang, tụt HA, thay đổi ST-T, tăng men tim, thủng cơ tim
Phổi: Phù phổi, sặc, kiềm hô hấp và ARDS
Thận: Tiêu cơ vân, suy thận cấp, hoại tử ống thận cấp
Điện giải: Hạ kalimáu, tăng kali máu, hạ calci máu, tăng natri máu, hạ đường huyết, tăng uric máu
Huyết học: Rối loạn đông máu, DIC
Thần kinh: liệt nửa người, hôn mê, mất trí nhớ, thay đổi tính cách, thất điều, thất ngôn
Gan: Vàng da, hoại tử tế bào gan, suy gan
Tiên lượng xấu tỉ lệ với thời gian từ lúc tăng thân nhiệt tới lúc được điều trị, điều trị sớm, bù dịch đầy đủ, điều trị tích cực biến chứng, tỉ lệ sống đạt > 90 %. Những trường hợp bị hoại tử tế bào gan, rối loạn đông máu, toan lactic, hôn mê > 4h, suy thận và tăng thân nhiệt kéo dài thì nguy cơ tử vong rất lớn.