Mỹ: Trung Quốc muốn biến Bắc Cực thành “Biển Đông mới”

“Bắc Cực đang trở thành vũ đài của các cường quốc và sự cạnh tranh” do trữ lượng dầu mỏ, khí đốt, khoáng sản và nguồn cá dồi dào, Ngoại trưởng Pompeo phát biểu ở Phần Lan trước khi tham gia cuộc họp với 8 nước thành viên thuộc Hội đồng Bắc Cực hôm 6/5.

Tàu của Mỹ ở Bắc Cực.

“Dù Bắc Cực là vùng đất hoang vu nhưng không có nghĩa nơi đây không có luật pháp”, Guardian dẫn lời Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh.

Cũng theo ông Pompeo, “thái độ hung hăng của Trung Quốcở mọi nơi cũng sẽ hình thành lên cách hành xử của quốc gia này tại Bắc Cực”.

“Có phải các ngài (Trung Quốc) muốn biến Bắc Cực trở thành một Biển Đông mới cùng với hoạt động quân sự hóa và cạnh tranh tuyên bố chủ quyền”, quan chức ngoại giao Mỹ đặt câu hỏi.

Trong khi Nga và Mỹ là các nước thành viên của Hội đồng Bắc Cực thì Trung Quốc chỉ đóng vai trò là quan sát viên của tổ chức này.

Khi nhắc tới việc cực bắc của Trung Quốc cách Bắc Cực 1.450 km, ông Pompeo đã lên tiếng bác bỏ tư tưởng "nước gần Bắc Cực" của chính quyền Bắc Kinh.  

“Chỉ có các nước ở Bắc Cực và các nước không ở Bắc Cực. Không tồn tại khái niệm thứ ba và Trung Quốc cũng không thuộc hai khái niệm trên”, ông Pompeo nhấn mạnh.

Cũng theo ông Pompeo, trong giai đoạn từ năm 2012 – 2017, Trung Quốc đã đầu tư vào khu vực Bắc Cực với số tiền gần 90 tỷ USD. Bắc Kinh còn có ý định hưởng lợi từ những ưu thế của "Tuyến đường biển phía Bắc".

Tuyến đường biển phía Bắc sẽ giúp cắt giảm đáng kể thời gian di chuyển giữa khu vực Thái Bình Dương và Đại Tây Dương nhờ đi qua phía bắc nước Nga. Tuyến đường này ngày càng hữu dụng do tình trạng băng tan.

Ngoài ra, Nga – Trung còn muốn biến Tuyến đường biển phía Bắc trở thành một phần của dự án "Con đường Tơ lụa" mới. Đây vốn là chương trình có vốn đầu tư lớn từ Trung Quốc. Song một số quốc gia bao gồm Mỹ lại cho rằng, dự án của Trung Quốc là nhằm giành quyền kiểm soát.

Đáp trả, ông Gao Feng, đặc phái viên Trung Quốc phụ trách các vấn đề Bắc Cực nói, “ông ấy nói đây là một cuộc cạnh tranh của các quốc gia. Sự cạnh tranh ư? Để xem ai là người có nhiều bạn bè hơn?”

Còn theo ông Pompeo, “Mỹ đang làm chủ nhiều cuộc tập trận quân sự, tăng cường sự hiện diện quân sự, tái xây dựng các hạm đội tàu phá băng và mở rộng quỹ cho Lực lượng hải cảnh”.

Theo yêu cầu của Quốc hội Mỹ, Lầu Năm Góc sẽ cho trình bày một chiến lược quốc phòng mới ở khu vực Bắc Cực vào ngày 1/6 tới.

Trong bài phát biểu hôm 6/5, Ngoại trưởng Pompeo cũng lên tiếng chỉ trích “những hành động khiêu khích” của Ngakhi cáo buộc Moscow một lần nữa muốn quân sự hóa Bắc Cực.

Cụ thể, dưới thời lãnh đạo của Tổng thống Vladimir Putin, Nga đã cho tăng cường sự hiện diện quân sự ở Bắc Cực và mở cửa trở lại một vài căn cứ từng bị bỏ hoang sau khi Liên Xô cũ tan rã.