Nếu Bí thư tỉnh làm Chủ tịch HĐND thì khóa tới không có ĐBQH là Bí thư

Báo cáo Ủy ban (UB) Thường vụ QH, Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho biết, đa số ý kiến thống nhất giảm 1 phó chủ tịch HĐND cấp huyện. Còn đối với HĐND cấp tỉnh thì đa số ý kiến đề nghị giữ nguyên như luật hiện hành (gồm 2 Phó chủ tịch HĐND) hoặc đề nghị quy định số lượng cấp phó căn cứ vào phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Thường trực UB Pháp luật và cơ quan chủ trì soạn thảo thống nhất lựa chọn phương án quy định lãnh đạo HĐND cấp tỉnh có 2 đại biểu hoạt động chuyên trách.

Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Khắc Định.

Trường hợp Chủ tịch HĐND cấp tỉnh là đại biểu chuyên trách thì bố trí 1 phó chủ tịch HĐND chuyên trách. Chủ tịch HĐND là đại biểu hoạt động kiêm nhiệm thì bố trí 2 phó chủ tịch HĐND chuyên trách. Phương án này có sự tiếp thu ý kiến ĐBQH.

Tiêu cực ở các địa phương, HĐND ở đâu?

Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển đồng tình với việc đưa ra 2 phương án, 1 phương án như cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra đồng tình; còn phương án 2 là như của Chính phủ để tiếp tục xin ý kiến của TƯ. 

“Chúng ta phải tăng cường vai trò của cơ quan dân cử, đó là xu thế và tăng cường hiệu lực hoạt động, hiệu quả, sức mạnh của nó trong việc quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương và giám sát. Cho nên không thể nào đi theo hướng tinh giản bộ máy của cơ quan dân cử. Nếu chúng ta đi như thế thì tôi cho là đi ngược xu thế”, ông Hiển nêu quan điểm.

Chủ nhiệm UB Văn hóa Giáo dục Thanh thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình.

Chủ nhiệm UB Văn hóa Giáo dục Thanh thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình cho rằng nên đi vào khoa học quản lý nhà nước chứ không phải giảm bao nhiêu biên chế.

Ông băn khoăn về cơ chế giám sát quyền lực do bộ máy nào thực hiện, "không lẽ UB kiểm tra mãi giám sát quyền lực?"

"Rõ ràng thời gian vừa qua, việc giám sát quyền lực của chúng ta chưa mạnh. Các tiêu cực hiện nay ở các địa phương xảy ra thì vai trò của HĐND ở chỗ nào? Những sai phạm của UBND các địa phương, HĐND đã phát huy vai trò của mình chưa. Điều này chúng ta cần nhìn nhận rõ", ông Bình lưu ý.

Ông bày tỏ lo lắng khi sắp xếp lại hệ thống cơ quan dân cử, thậm chí giảm số đại biểu chuyên trách của dân cử, còn hệ thống UBND giữ nguyên.

Sao cứ giảm cơ quan dân cử

Tổng thư ký QH Nguyễn Hạnh Phúc cũng nêu thực tế, tới đây, các chức danh chủ chốt ở địa phương sẽ kiêm nhiệm nhiều hơn. Cụ thể, Bí thư Tỉnh ủy sẽ trực tiếp là Chủ tịch HĐND, còn Phó bí thư là Trưởng đoàn ĐBQH. 

Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng định hướng cơ quan dân cử là ngày càng tăng số lượng chuyên trách (cả QH và HĐND) và nâng cao chất lượng cơ quan dân cử để thực hiện chức năng kiểm soát quyền lực. 

Tuy nhiên bà lưu ý, ý kiến cho rằng thời gian vừa qua là 2 Phó chủ tịch HĐND ở địa phương làm tăng biên chế là không đúng.

Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân.

“Nhiều người ở đây đã làm Bí thư tỉnh, chúng ta biết rằng, HĐND có 1 Phó chủ tịch nhưng có 1 ủy viên thường trực. Khi mà quan điểm là phải nâng cao chất lượng, danh chính ngôn thuận, không để chức ủy viên thường trực HĐND nữa thì mới đưa lên làm Phó chủ tịch HĐND để họp thường trực HĐND bao giờ cũng có 3 người. Bây giờ lấy lý do đề xuất giảm là không có cơ sở”, Chủ tịch QH phân tích.

Bà cũng thông tin thêm, vừa rồi HĐND các tỉnh họp đều đề nghị không giảm 1 Phó chủ tịch HĐND.

Theo Chủ tịch QH, phương án UB Pháp luật đưa ra là tương đối dung hòa. Nơi nào Bí thư kiêm Chủ tịch HĐND thì 2 Phó chủ tịch HĐND.

“Tôi thấy ở huyện giảm 1 Phó chủ tịch HĐND cũng được, còn tỉnh thì cân nhắc. Bí thư làm Chủ tịch HĐND theo quy định hiện nay là không giữ 3 chức vụ: vừa làm Bí thư, vừa làm Chủ tịch HĐND, vừa làm Trưởng đoàn ĐBQH. Nếu như vậy thì QH khóa tới không có Bí thư tỉnh ủy nào là ĐBQH hết thì có phải hay không?”, Chủ tịch QH băn khoăn.

Bà cho rằng, không nên giảm Phó chủ tịch HĐND tỉnh và thắc mắc “sao không giảm chỗ nào mà cứ giảm cơ quan dân cử?”.

Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho hay, qua thống kê thấy HĐND thường có 2 chuyên trách, thì lần này quan điểm sửa giữ chuyên trách 2 người trong cơ cấu lãnh đạo.

Có trường hợp cán bộ đủ tuổi tái cử Bí thư Tỉnh ủy nhưng không đủ tuổi tái cử Chủ tịch HĐND tỉnh thì vẫn bố trí 2 Phó chủ tịch HĐND chuyên trách.

“Bộ không đặt vấn đề so sánh giảm biên chế cơ quan dân cử và cơ quan khác vì chuyện này thực hiện chung trong hệ thống chính trị. Còn việc tăng 1 Phó chủ tịch UBND xã loại 2 là do thời gian tới phải sáp nhập hàng loạt xã chưa đạt tiêu chuẩn. Đợt 1 sáp nhập hơn 600 xã, như thế giữ 1 phó chủ tịch là khó khăn nên cần tăng thêm 1 phó chủ tịch xã”, ông Tân giải thích.