Phân bón nano cho cây trồng - Đích đến là sản phẩm nông nghiệp an toàn

“Chúng tôi mong muốn tạo được các sản phẩm nano tích hợp giúp nâng cao năng suất cây trồng và giảm thiểu ô nhiễm môi trường, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững. Thông qua truyền thông, sẽ thay đổi được nhận thức của nông dân để từ đó có ý thức trong việc áp dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp, giúp người dân thích ứng được với biến đổi khí hậu.”- TS. Hà Phương Thư, Trưởng phòng Vật liệu nano y sinh của Viện Khoa học vật liệu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) – Tác giả của công trình nghiên cứu khoa học “Phát triển phân bón nano tích hợp nhằm tăng năng suất cho cây trồng”, chia sẻ.

TS. Hà Phương Thư báo cáo kết quả nghiên cứu phân bón nano tại hội thảo về thương mại hóa công nghệ do Bộ KHCN tổ chức.

Với việc nghiên cứu và cho ra đời sản phẩm phân bón nano, các nhà khoa học của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam hy vọng sẽ thay thế phân bón thông thường bằng vật liệu nano tích hợp, góp phần bảo vệ được môi trường sinh thái, không làm bạc màu đất đai, đặc biệt là làm tăng năng suất cây trồng trong khi chi phí lại giảm, hiệu quả kinh tế tăng nên người dân sẽ nhanh chóng ứng dụng. 

Sản phẩm nano của TS. Hà Phương Thư tại Techdemo 2018 tại Cần Thơ.

Nếu sử dụng các sản phẩm nano, người nông dân có thể giảm thiểu được đáng kể lượng phân bón sử dụng, do đó tiết kiệm được chi phí. Ước tính lượng phân bón nano cần thiết cho cây trồng chỉ tương đương với 20% lượng phân bón thông thường. Mặt khác, phân bón nano cho phép tăng năng suất cây trồng nhờ tăng hiệu quả hấp thu dưỡng chất của cây trồng so với phân bón thông thường, do đó mang lại nhiều giá trị kinh tế hơn cho nông dân. 

Nghiên cứu chỉ ra rằng cây đậu tương có thể tăng tốc độ phát triển thêm 33%, năng suất hạt tăng 20% khi sử dụng phân bón nano P so với phân lân thông thường. Một nghiên cứu khác cho thấy cây đậu tương khi sử dụng phân bón lá chứa vi lượng Zn dưới dạng nano ZnO nồng độ 20 mg/l đã tăng lần lượt 42%, 41%, 98% và 76% chiều dài rễ, sinh khối rễ, chiều dài thân và sinh khối thân. Như vậy các loại phân bón nano đa lượng hay vi lượng đều cho hiệu quả hơn hẳn so với phân bón thông thường. 

Mong muốn của nhà khoa học Hà Phương Thư là việc nghiên cứu sản phẩm phân bón nano tích hợp không dừng ở mức độ thử nghiệm với quy mô nhỏ, mà sẽ nghiên cứu để thương mại hóa là yêu cầu cấp thiết. Cùng với nghiên cứu, thử nghiệm, các nhà khoa học sẽ tăng cường hoạt động truyền thông về kết quả thí điểm tốt, nhằm nhân rộng mô hình lên trên 20.000 HTX trên toàn quốc. Điều này sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cộng đồng. 

“Trước hết, người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi khi sản phẩm nông nghiệp đảm bảo tính an toàn. Thông qua truyền thông về kết quả thực tế, nhà khoa học sẽ giúp doanh nghiệp giới thiệu rộng rãi về chất lượng của sản phẩm, để từ đó, các sản phẩm an toàn sẽ được đưa tới người tiêu dùng nhanh chóng và rộng rãi. Trong bối cảnh an toàn thực phẩm được đặc biệt coi trọng, nhất là tầng lớp người tiêu dùng ở thành thị - vốn có thu nhập ổn định và cao hơn ở nông thôn - quan tâm, chắc chắn sẽ thúc đẩy ứng dụng công nghệ nano trong sản xuất phát triển” - TS Hà Phương Thư chia sẻ. 

Với việc dùng phân bón nano, nhóm nghiên cứu hy vọng sẽ khắc phục được những vấn đề tồn đọng lâu nay như dư lượng của phân bón công nghiệp, hóa chất làm ô nhiễm đất đai, tiêu diệt các loài vi sinh vật có lợi, ô nhiễm nguồn nước và khí quyển; đất cứng lại và nhanh chóng bạc màu, kiềm hóa và cạn kiệt nguồn nước cung cấp. Đặc biệt là phân bón nano với tính an toàn cao sẽ khắc phục được việc tăng dư lượng hóa chất trong các rau củ thực vật và mô động vật, làm tăng rủi ro về an toàn thực phẩm do tình trạng sử dụng quá nhiều phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật. 

Một ưu thế nữa mà nghiên cứu về phân bón nano hy vọng mang đến là sẽ cải thiện được tình trạng tác động xấu đến sức khỏe người nông dân do thường xuyên trực tiếp sử dụng các hóa chất nông nghiệp.