Có đề xuất quy định độ tuổi nghỉ hưu của nam nữ bằng nhau

Chia sẻ tại tọa đàm “8 tiếng công bằng” sáng 20/12, TS Đỗ Ngân Bình, Đại học Luật Hà Nội, thành viên nhóm cố vấn sửa đổi Bộ Luật Lao động cho biết, trong quá trình thu thập ý kiến sửa đổi Bộ Luật Lao động, có 5 vấn đề nổi bật có nhiều ý kiến trái chiều giữa các bên, đó là: Tuyển dụng, trả công, bảo hiểm xã hội, thời gian làm thêm, cơ hội phát triển.

Đóng góp dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi), phía doanh nghiệp đề xuất Nhà nước nên quy định tuổi nghỉ hưu của hai giới ở độ tuổi bằng nhau, còn nếu có ưu tiên cho nữ giới thì có thể lựa chọn khung từ 55 - 60 và từ 55 – 62….

Nhằm góp ý với Ban soạn thảo Bộ Luật Lao động để có phương án tăng tuổi nghỉ hưu phù hợp với người lao động, dưới góc độ doanh nghiệp sử dụng lao động, bà Đỗ Thị Thúy Hương, thành viên Hội đồng quản trị Công ty Viettronics cho rằng, đối với lao động chân tay vất vả, cả nam và nữ đều thích nghỉ hưu sớm. Vì thế, độ tuổi nghỉ hưu không nên áp đặt một độ tuổi “cứng” đối với nam và nữ.

Theo bà Hương, Nhà nước nên quy định độ tuổi nghỉ hưu của hai giới ở độ tuổi bằng nhau. Nếu có ưu tiên cho nữ giới thì có thể tùy lựa chọn khung từ 55 - 60 hoặc từ 55 – 62; nếu người lao động ở độ tuổi nào thấy hết sức lao động thì có thể xin nghỉ. Song cũng nên tham khảo ý kiến của lao động nam về tuổi nghỉ hưu xem người ta có lựa chọn không, bởi với những khối lao động nặng nhọc thì lao động nam giới cũng có thể có nhu cầu nghỉ hưu sớm.

Bà Hương dẫn chứng ở Nhật Bản, quy định tuổi nghỉ hưu là 65 tuổi, nhưng sau 2 năm người lao động mới được lĩnh lương hưu; tức là người lao động có thể nghỉ hưu trước để đảm bảo sức khỏe, còn phúc lợi xã hội thì nhận sau đó.

“Ở các nước khác người ta không phân biệt độ tuổi nghỉ hưu theo giới tính như ở Việt Nam. Là nước đi sau chúng ta nên học tập những nước đi trước, những nước có nền kinh tế cũng như sự bình đẳng tốt”, bà Hương nói.

Bà Phạm Thu Lan, Phó Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn (Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam) cho rằng, quy định việc nghỉ hưu không bình đẳng thì sẽ có những bất lợi. Không chỉ doanh nghiệp mà cả nền kinh tế cũng sẽ không hiệu quả, không năng suất nếu mất đi một bộ phận lao động còn khả năng lao động nhưng đã phải nghỉ hưu.

Việc nghỉ hưu nên phân chia ngành nghề và linh hoạt theo khung độ tuổi để người lao động lựa chọn. Về phía Tổng liên đoàn cũng cho rằng tuổi nghỉ hưu tiến tới bình đẳng giới giữa nam và nữ.

Đứng ở khía cạnh luật pháp, TS Đỗ Ngân Bình mặc dù đồng ý với quan điểm tuổi nghỉ hưu là quyền của người lao động nên cần có khung để cho họ lựa chọn. Nhưng theo bà Bình, nếu nhìn nhận tuổi nghỉ hưu là một quy định độc lập tách rời các quy định khác thì rất ổn nhưng nó nằm trong tổng thể hệ thống pháp luật thì rất phức tạp, bởi quy định về vấn đề tuổi nghỉ hưu lại liên quan đến quyền của doanh nghiệp cho người lao động chấm dứt tại thời điểm nào và đây là vấn đề vướng.

“Có người lao động không muốn về hưu, nếu để khung tuổi nghỉ hưu dài thì doanh nghiệp sẽ bị “lơ lửng”… vì người lao động không muốn nghỉ hưu ở tuổi 55 mà muốn tận 62 tuổi mới nghỉ, mà theo doanh nghiệp thì lao động đó chỉ 55 tuổi nghỉ hưu là hợp lý, theo đó doanh nghiệp không làm gì được mà phải chờ đến 62 tuổi. Đây là điều vướng cho doanh nghiệp”, bà Bình phân tích.

Tuy nhiên, góc độ doanh nghiệp, bà Đỗ Thị Thúy Hương lại cho rằng, việc đưa khung về độ tuổi nghỉ hưu không gây khó khăn với doanh nghiệp. Lý do là việc điều chỉnh trong khung thời gian nghỉ hưu (nữ từ 55 đến 60 tuổi và nam từ 60 đến 62 tuổi) căn cứ trên hợp đồng. Chủ sử dụng lao động và người lao động có thể xác định trong hợp đồng tuổi nghỉ hưu dựa trên nhu cầu, sức khỏe và vẫn theo khung quy định ở độ tuổi của pháp luật quy định.

Theo dự thảo Bộ Luật Lao động do Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đề xuất sẽ tăng tuổi nghỉ hưu của nam lên 62 tuổi, nữ lên 60 tuổi và thực hiện từ năm 2021. Về lộ trình, dự án Bộ luật Lao động (sửa đổi) trình Quốc hội cho ý kiến vào kỳ họp thứ 7 (họp tháng 5/2019) và thông qua tại kỳ họp thứ 8 (họp tháng 10/2019).