Về Vĩnh Phúc xem trai làng giả gái ra đồng gieo hạt đầu năm
“Đến hẹn lại lên”, cứ vào mùng 4 và mùng 5 Tết Nguyên Đán hơn 20 con trâu, bò làm bằng rơm rạ đến từ 4 tổ của 2 làng Đồng Vệ và Bích Đại (xã Đại Đồng, Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc) tập trung tại miếu để khởi động năm mới với Lễ hội “Trâu rơm, bò rạ”. |
Tương truyền Đinh Thiên Tích - vị tướng có công đánh đuổi giặc Ân thời Hùng Vương thứ 6 đã đem quân về làng Bích Đại mổ trâu ăn mừng. Vị tướng tài của vua Hùng đã dạy con dân nơi đây làm nông nghiệp, chăn gia súc, xây nhà, dệt vải… |
Đáp lại mong muốn của dân làng “làm cho làng mỗi ngày một thêm đông người, nhiều của”, vị tướng giỏi của vua Hùng đã bày ra phép rước cầu, mọi người mặc áo xanh, đỏ vác cày và bện trâu bằng rơm, nam đóng giả nữ, nữ đóng giả nam đem theo những mủng trấu để tung khắp cánh đồng, tượng trưng cho ngày hội toàn dân xuống đồng. Nhân dân làng Bích Đại đã xây dựng một ngôi đình để thờ phụng tướng quân Đinh Thiên Tích, và trò trình trâu rơm bò rạ vẫn được lưu giữ, trở thành một nét văn hóa nổi bật của mỗi kì hội làng để tưởng nhớ đến ông. |
Lễ hội cũng tái hiện các hoạt động tứ dân chi nghiệp: nông dân, thầy đồ, học trò, thợ mộc, tượng trưng cho 4 tầng lớp: sĩ, nông, công, thương. |
Tuy là hai làng nhưng Bích Đại và Đồng Vệ cùng chung đình, chung đám, chung hội hè. Cả hai làng cùng thờ Đinh Thiên Tích- vị tướng có công đánh đuổi giặc Ân thời Hùng Vương thứ 6. |
Theo lời kể của các cụ già trong làng, vào ngày mùng 4 và mùng 5 Tết Nguyên Đán, mỗi nhà có trâu và “sạch bụi”, không có tang đều phải “sắm” một con trâu, bò bằng rơm, rạ đem ra sân đình làm lễ. |
Rơm rạ đã được chuẩn bị từ mùa gặt năm trước và bện thành trâu, bò vào dịp cuối năm. Trâu rơm, bò rạ này được buộc theo một cái cày đã tháo lưỡi; một người đàn ông đóng vai trâu, bò, một người đàn ông khác cầm cày. |
Với mục đích là trình bày, giới thiệu về nghề canh nông - một nghề chính và lâu đời của làng, trò trình diễn trâu rơm bò rạ thể hiện nguyện vọng của người dân Đại Đồng: cầu mong sự bảo trợ, phù hộ của thần linh, thành hoàng để cây cối tốt tươi, gia súc, gia cầm không ngừng sinh sôi nảy nở, mùa màng bội thu. |
Năm nay, lễ hội với sự tham gia của 4 tổ đến từ các thôn với gần 200 người tham dự và 6-8 trâu, bò, bê... |
Không chỉ trình diễn trâu rơm bò rạ, vào ngày hội làng, hai làng Bích Đại và Đồng Vệ còn có trò trình tứ dân chi nghệp với các vai: nông dân, thầy đồ và học trò, thợ mộc, lái buôn tượng trưng cho bốn tầng lớp trong xã hội: sĩ, nông, công, thương cùng nhiều lễ rước như rước kiệu, rước kén tằm, tục rước “ông bô” và cướp con… Chính vì vậy, ngày hội làng thường thu hút rất đông khách thập phương đến dự. |