Giây phút cuối cùng trên chiếc máy bay Boeing 737 MAX của Indonesia như thế nào?

Theo ba thanh tra viên giấu tên tham gia vào cuộc điều tra vụ tai nạn, các phi công của máy bay Lion Air trong những phút cuối cùng đã vội tìm kiếm bản hướng dẫn vận hành máy bay khi họ không hiểu vì sao máy bay đột ngột hướng xuống dưới, nhưng cuối cùng đã không kịp tìm ra nguyên nhân và để máy bay đâm xuống biển.

Thiết bị ghi âm buồng lái của máy bay Lion Air xấu số, được tìm thấy vào tháng 1 năm nay.

Những thông tin mới nhất về vụ tai nạn này đã thu hút sự chú ý của dư luận, đặc biệt là khi Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) và nhiều nhà chức trách trên thế giới đã quyết định cấm bay đối với phi cơ Boeing 737 MAX vào tuần trước sau khi một vụ rơi máy bay nữa liên quan đến phi cơ này đã xảy ra tại Ethiopia và cũng khiến toàn bộ hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng.

Đây là lần đầu tiên nội dung của thiết bị ghi âm buồng lái trên chiếc máy bay Lion Air được tiết lộ ra bên ngoài. Một phát ngôn viên của hãng Lion Air cho biết tất cả các dữ liệu và thông tin về vụ tai nạn đã được giao cho các cơ quan điều tra và không nói thêm chi tiết.

Trước đó trong một báo cáo được đưa ra vào tháng 11/2018, cơ trưởng là người đã trực tiếp điều khiển máy bay Lion Air khi nó rời thủ đô Jakarta (Indonesia), trong khi phụ lái là người giữ liên lạc với đài không lưu qua radio. Chỉ hai phút sau khi cất cánh, phụ lái đã thông báo về “vấn đề kiểm soát máy bay” và rằng các phi công sẽ giữ máy bay ở độ cao khoảng 1.500m.

Phụ lái khi đó không nói rõ vấn đề ở đây là gì, song một nguồn tin cho biết giọng nói trong thiết bị ghi âm buồng lái có nhắc đến tốc độ gió, và một nguồn tin thứ hai nói rằng thông số từ một đồng hồ trong buồng lái đã khiến màn hình hiển thị của cơ trưởng thông báo có vấn đề nhưng bên màn hình của phụ lái thì không.

Những bộ phận được trục vớt của máy bay xấu số.

Nguồn tin đầu tiên nói rằng, cơ trưởng đã yêu cầu phụ lái kiểm tra nội dung sách hướng dẫn lái máy bay, trong đó có đề cập đến một loạt những trường hợp bất thường có thể xảy ra. Trong vòng 9 phút tiếp theo, máy tính máy bay đã thông báo có hiện tượng thất tốc, vốn xảy ra khi luồng không khí chạy qua cánh máy bay quá yếu để có thể tạo lực nâng và giúp máy bay tiếp tục bay.

Mặc dù cơ trưởng đã cố gắng nâng độ cao của máy bay, song hệ thống máy tính, lúc này vẫn thông báo sai rằng máy bay bị thất tốc, tiếp tục hướng mũi máy bay xuống dưới bằng hệ thống bù khí động của máy bay. Hệ thống này giúp điều chỉnh tiết diện cánh máy bay để đảm bảo phi cơ bay cân bằng và đúng độ cao mong muốn.

“Dường như họ không biết hệ thống bù khí động được hướng xuống dưới”, nguồn tin thứ ba nói. ”Họ chỉ nghĩ về tốc độ gió và độ cao. Đó là những điều mà họ nói với nhau”.

Hãng Boeing từ chối không đưa ra bình luận nào về vụ tai nạn do quá trình điều tra vẫn đang được thực hiện. Hãng này nói thêm rằng họ đã cung cấp các tài liệu để giúp phi công có thể khắc phục những sự cố có thể xảy ra. Trước đó, một tổ bay khác đã vận hành máy bay này và cũng gặp vấn đề tương tự nhưng đã giải quyết bằng cách kiểm tra những tình huống bất thường nêu ra trong bản hướng dẫn. Tuy nhiên tổ bay này đã không thông báo đầy đủ thông tin cho tổ bay tiếp theo.

Cả ba nguồn tin giấu tên cho biết, các phi công trên chiếc máy bay xấu số đã tỏ ra bình tĩnh trong phần lớn thời gian bay. Gần phút cuối, cơ trưởng đã yêu cầu phụ bay phụ trách lái máy bay trong khi mình kiểm tra bản hướng dẫn lái máy bay.

Những mảnh vỡ tìm thấy được của máy bay Lion Air.

Khoảng 1 phút trước khi máy bay biến mất khỏi màn hình radar, cơ trưởng đã yêu cầu đài không lưu điều phối các máy bay ở tầm cao khoảng 1.000m để tránh đường, đồng thời yêu cầu giữ độ cao của máy bay ở mức 1.500m.

Tuy nhiên hai nguồn tin cho biết, trong lúc cơ trưởng tìm kiếm giải pháp trong tuyệt vọng, phụ bay đã không thể soát được máy bay. Người thứ ba nói: “Tình thế khi đó giống như khi anh làm bài kiểm tra trắc nghiệm 100 câu nhưng khi thời gian sắp hết anh chỉ trả lời 75 câu. Ngay lập tức anh cảm thấy hoang mang khi thời gian sắp hết”.

Cả ba nguồn tin cho biết, vào những giây cuối, cơ trưởng hoàn toàn yên lặng, trong khi phụ lái nói “Allahu akbar”, nghĩa là “Thượng đế vĩ đại”, một câu nói thường được những người đến từ các nước đạo Hồi sử dụng để bày tỏ sự phấn khích, sốc hay tuyệt vọng.

Máy bay sau đó đã đâm xuống biển, khiến toàn bộ 189 người có mặt tử nạn.